KVKK Çerez Uygulamaları Hakkında Rehber Taslağını Yayınladı
Kişisel Verileri Koruma Kurulu'nca Çerez Uygulamaları Hakkında Rehberin taslak versiyonu yayınlandı.
Rehberde
- Çerez tanımı ve çerez türleri,
- 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu ile KVKK arasındaki ilişki,
- Çerezlere dair dikkate alınması gereken kurallar
- Açık rıza gerektiren çerez kullanımları
- Hukuka aykırı şekilde rıza alınması
- Uygun aydınlatmaların yapılması ve ilgili kararlara yer verilmektedir.
Çerez ve Türleri
Rehber, çerezlerin "internet sitesi operatörleri tarafından kullanıcı cihazına yerleştirilen bir tür metin dosyasıdır HTTP(S)3 (Hiper Metin Transferi Protokolü) talebinin bir parçası olarak aktarılır. Diğer bir tanıma göre ise çerezler, bir internet sayfası ziyaret edildiğinde kullanıcılara ilişkin birtakım bilgilerin kullanıcıların terminal cihazlarında depolanmasına izin veren düşük boyutlu zengin metin biçimli text formatları" olarak tanımlamıştır.
KVKK çerezleri süreleri, kullanım amaçları ve taraflarına göre ayırmıştır.
Sürelerine Göre Çerezler:
- Oturum Çerezleri: Geçici çerez olarak da adlandırılan oturum çerezi, oturumun sürekliliğinin sağlanması amacıyla kullanılır.
- Kalıcı Çerezler: İnternet tarayıcısı kapatıldığı zaman silinmeyen kalıcı bir çerez, kullanıcı bir internet sitesini her ziyaret ettiğinde kullanıcının işlenen verileri sunucuya iletilmektedir. Bu nedenle, kalıcı çerezler bazen izleme çerezleri olarak da adlandırılırlar.
Kullanım Amaçlarına Göre Çerezler:
- Zorunlu Çerezler: Bu çerezler internet sitesinin çalışması amacıyla gerekli olan çerezlerdir.
- İşlevsel Çerezler: Web sitesi veya uygulamalarda (masaüstü, mobil veya IOT cihazlardaki uygulamalar dâhil olmak üzere) kullanılan kişiselleştirme ve tercihlerin hatırlanması amaçları ile kullanılan çerezlerdir. Bu çerezler zorunlu çerezler dışında kalan işlevselliği sağlama amacıyla kullanılmaktadır.
- Performans- Analitik Çerezler: İnternet sitelerinde kullanıcıların davranışlarını analiz etmek amacıyla istatistiki ölçümüne imkân veren çerezlerdir. Bu çerezler, sitenin iyileştirilmesi için sıklıkla kullanılmakta olup bu duruma reklamların ilgili kişiler üzerindeki etkisinin ölçümü de dâhildir.
- Reklam/Pazarlama Çerezleri: Reklam ve pazarlama amaçlı çerezler ile internet ortamında kullanıcıların çevrimiçi hareketleri takip edilerek kişisel ilgi alanlarının saptanıp bu ilgi 4 alanlarına yönelik internet ortamında kullanıcılara reklam gösterilmesini hedeflemektedirler.
Taraflarına Göre Çerezler
Çerezin birinci taraf ya da üçüncü taraf olması durumu, internet sayfasının ya da etki alanının yerleştirdiği çereze göre değişiklik arz etmektedir. Birinci taraf çerezler, doğrudan kullanıcının ziyaret ettiği internet sayfası yani tarayıcının adres çubuğunda gösterilen URL (ornek.com.tr) tarafından yerleştirilmektedir.
Üçüncü taraf çerezlerse kullanıcının ziyaret ettiği internet sitesinden (ya da etki alanından) farklı bir üçüncü kişi tarafından yerleştirilmektedir.
Veri Sorumlusunca Dikkate Alınacak Kriterler
KVKK, veri sorumlularının çerezler aracılığıyla kişisel veri işlenmesinde şu kriterleri göz önünde bulundurmasını tavsiye etmektedir.
Kriter A: Çerezin sadece, iletişimin elektronik haberleşme şebekesi üzerinden sağlanması amacıyla kullanılması,
Kriter B: Çerez kullanımının, abonenin veya kullanıcının hizmet almak için açıkça talep ettiği bilgi toplum hizmetleri için kesinlikle gerekli olması
Rehberde Bilgi Toplumu Hizmetinin tanımı mehaz Avrupa Birliği uygulaması esas alınarak "bilgi toplumu hizmetleri; bir ücret karşılığında, uzaktan, elektronik yolla ve hizmet alıcısının bireysel bir hizmet alma talebi üzerine yerine getirilen hizmetler " şeklinde tanımlanmıştır.
Açık Rıza Gerektiren Çerezler
Sosyal eklenti takip çerezleri olarak tanımlanan ve birçok sosyal ağ, üyeleri tarafından “açıkça talep edildiği” kabul edilebilecek bazı hizmetleri sağlamak için, internet sitesi sahiplerinin internet sitelerine entegre edebilecekleri sosyal eklenti modülleriin davranışsal reklamcılık, analitik veya pazar araştırması gibi ilave amaçlarla, üye olan/olmayan kişileri üçüncü taraf çerezler yardımıyla izlemek için kullanıldığı belirtilmiş ve tanımlanmıştır. Bu tür çerezler açık rıza alınması gereken çerezler kapsamındadır.
Açık rıza alınması gereken bir diğer çerez uygulaması ise çevrimiçi davranışsal reklamcılık çerezleridir. Bu çerezlerin gösterim sıklığı, finansal kayıt tutma, reklam ortaklığı, tıklama sahtekârlığını algılama, araştırma ve pazar analizi, ürün geliştirme ve hata ayıklama amacıyla kullanılan çerezler de dâhil olmak üzere reklamcılık amacıyla kullanılan ilgili çerezleri kapsadığı belirtilmiştir. Bu amaçlardan hiçbirinin, Kriter B’nin gerektirdiği şekilde, kullanıcı tarafından açıkça talep edilen bilgi toplumu hizmetleri kapsamında bir hizmet ya da işlevsellikle ilgili olmadığı açıktır.